Opieka nad seniorem – wielodyscyplinarne podejście do procesu żywienia... |
Wpisany przez Iwona Cabaj-Wiater |
niedziela, 04 sierpnia 2019 10:05 |
Opieka nad seniorem – wielodyscyplinarne podejście do procesu żywienia w domu opieki sposobem na zmniejszenie ryzyka niedożywienia osób starszychAutor: Iwona Cabaj-Wiater, Dyrektor Medyczny sieci domów opieki i klinik rehabilitacyjnych ORPEA Polska Wśród wielu zmian jakie zachodzą w ludzkim organizmie wraz z wiekiem jest zwolnienie przemiany materii. 60-latek potrzebuje nawet do 40% mniej kalorii, niż potrzeba do prawidłowego funkcjonowania 20-latkowi. Czy to oznacza, że osoba starsza powinna z założenia jeść mniej? Nie. To oznacza, że dieta seniora powinna być mniej kaloryczna, ale jednocześnie zaspokajać zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Zachwianie równowagi między spożywanym pokarmem, a jego wartością może bowiem prowadzić do niedożywienia, które ma negatywny wpływ na zdrowie i funkcjonowanie człowieka.
Niedożywienie jest groźneWedług danych European Nutrition for Health Alliance ponad 30% osób po 65. roku życia jest niedożywionych. Problem występuje zarówno wśród osób starszych mieszkających w domu, jak i przebywających w szpitalach oraz domach opieki. Szacuje się, że niedożywienie lub ryzyko niedożywienia dotyczy jednej czwartej, a w niektórych przypadkach nawet 85% mieszkańców placówek opiekuńczych w Polsce. W wielu przypadkach problem pozostaje niezdiagnozowany. Niedożywienie seniora może wynikać z dwóch powodów:• zbyt małej podaży energii pochodzącej z posiłków w stosunku do zapotrzebowania organizmu (niedożywienie ilościowe) Niezależnie od rodzaju, niedożywienie wpływa negatywnie na stan funkcjonalny i obniża jakość życia. Zmniejsza bowiem wydolność fizyczną i osłabia siłę mięśniową, upośledzając w ten sposób zdolność osoby starszej do samodzielnego jedzenia, korzystania z toalety czy utrzymania prawidłowej higieny. To z kolei pociąga za sobą skutki natury psychospołecznej – zmniejsza zdolności adaptacyjne oraz chęć prowadzenia życia towarzyskiego czy angażowania się w życie społeczne. Prowadzi też do wielu zaburzeń - np. zaburzeń świadomości, funkcji układu pokarmowego, krążenia i oddechowego, zaburzeń wodno-elektrolitowych czy hipotonii ortostatycznej (nagły spadek ciśnienia przy pionizacji). Niedożywienie łączy się też ze skłonnością do częstszego występowania odleżyn i zakażeń. W przypadku osób przewlekle chorych, zwiększa natomiast liczbę możliwych powikłań i znacznie pogarsza rokowania. Przyczyny niedożywieniaNieprawidłowe odżywianie i zaburzenia w tym obszarze u osób starszych mogą być spowodowane wieloma czynnikami. Często u ich źródła leży izolacja społeczna i samotność lub okres żałoby – kiedy tak trywialna czynność jak jedzenie schodzi na dalszy plan. Wśród potencjalnych przyczyn zdrowotnych trzeba wymienić: • problemy związane z funkcjonowaniem jamy ustnej: W celu zapobiegania niedożywieniu, odpowiednia dieta powinna być niezbędnym elementem indywidualnego planu życia mieszkańca domu opieki. Ustala ją zespół terapeutyczny, którego zadaniem jest zidentyfikowanie problemu i możliwych przyczyn niedożywienia oraz ustalenie dalszego postępowania w przypadku wystąpienia zaburzeń połykania czy odżywiania. Wielodyscyplinarne podejście do żywienia osoby starszej w domach opieki ORPEA PolskaBardzo ważną rolę w procesie ustalenia właściwego planu żywieniowego osoby starszej odgrywa sam senior i jego rodzina. To oni dostarczają zespołowi terapeutycznemu informacje związane z dotychczasowymi nawykami żywieniowymi i przyzwyczajeniami (ulubione posiłki), informują o ewentualnych uczuleniach i występujących problemach z przyjmowaniem pokarmów (np. brak apetytu, utrata smaku czy powonienia, zaburzenia połykania, niepełne uzębienie). Zakres odpowiedzialności poszczególnych członków zespołu jest natomiast następujący: Lekarz - zbiera informacje na temat: * dotychczas stosowanej diety Zespół opiekuńczo-pielęgniarski * w przypadku mieszkańców z ograniczoną mobilnością - ocenia czy są oni zdolni jeść posiłki sami; jeśli nie – zespół określa zakres pomocy personelu podczas przygotowania posiłków lub karmienia Personel pielęgniarski i fizjoterapeuci * w przypadku mieszkańców spożywających posiłki w łóżku - kontroluje czy podczas karmienia mieszkaniec został ułożony we właściwej pozycji Dietetyk * ustala zbilansowaną dietę z uwzględnieniem preferencji żywieniowych mieszkańca, ewentualnych zaburzeń smaku, zaburzeń połykania, właściwej tekstury posiłku, występowania chorób przewlekłych Psycholog * pomaga identyfikować oraz leczyć psychospołeczne przyczyny niedożywienia takie jak: izolacja, samotność, lęk i depresja, okres żałoby W przypadku osób starszych, niedożywienie ma bardzo duży wpływ na zdrowie. Zwiększa zachorowalność i wydłuża proces leczenia, a tym samym zwiększa ryzyko śmiertelności wynikające z mniejszej odporności organizmu. Dlatego domy opieki powinny zadbać o to, by odpowiednio wcześnie diagnozować mieszkańców pod kątem właściwej diety i zapewnić proces żywienia optymalny dla każdego seniora. /źródlo - /{fcomment{ |